In Nederland bestaat er een puntenrijbewijs en een beginnersrijbewijs. Dit houdt in dat er een strafpuntensysteem is verbonden aan deze rijbewijzen. Een puntenrijbewijs geldt voor alle bestuurders. U ontvangt een strafpunt wanneer u heeft gereden onder invloed. Bij het beginnersrijbewijs krijgt u strafpunten voor het maken van zware verkeersovertredingen. Dit geldt enkel voor beginnende bestuurders. U bent een beginnend bestuurder wanneer u uw rijbewijs nog geen vijf jaar heeft. Onderstaand zal uitgebreid in worden gegaan op beide rijbewijzen.
Puntenrijbewijs (recidiveregeling alcohol)
Het doel van een puntenrijbewijs is om het rijden onder invloed aan te pakken. Hierdoor hoopt de overheid recidive te verminderen. Recidive betekent dat iemand herhaaldelijk een bepaald strafbaar feit pleegt. Deze recidiveregeling is in artikel 123b van de Wegenverkeerswet opgenomen en houdt in dat wanneer u tot twee keer binnen vijf jaar tijd aangehouden wordt wegens een alcoholdelict, uw rijbewijs automatisch ongeldig wordt verklaard. Wat wordt verstaan onder een alcoholdelict, wordt verderop uitgelegd.
Wat houdt de recidiveregeling in?
De recidiveregeling betekent dus dat uw rijbewijs van rechtswege (ofwel automatisch) ongeldig verklaard zal worden indien u gedurende een tijdsbestek van vijf jaar voor een tweede keer aangehouden wordt vanwege het rijden onder invloed van alcohol. Bij deze tweede aanhouding dient het alcoholgehalte meer dan 1,3 promillage te bedragen (570 microgram per liter uitgeademde lucht). Daarnaast is de recidiveregeling tevens van toepassing wanneer u de tweede keer weigert mee te werken aan het alcoholonderzoek. Voor de recidiveregeling geldt samengevat het volgende:
- Eerste alcoholdelict: hiervoor telt elk promillage boven de wettelijke limiet mee. De limiet is:
- Ervaren bestuurders: 220 microgram alcohol per liter uitgeademde lucht -> 0,5%.
- Beginnende bestuurders: 88 microgram alcohol per liter uitgeademde lucht -> 0,2%.
- Tweede alcoholdelict: hiervoor moet het promillage meer dan 1,3 zijn en daarnaast moet er dus al een eerdere onherroepelijke veroordeling (het eerste alcoholdelict) hebben plaatsgevonden.
U bent dan dus in een periode van vijf jaar voor twee delicten onherroepelijk veroordeeld. Wanneer een delict onherroepelijk is veroordeeld, betekent dit dat er geen mogelijkheid meer open staat om in beroep te gaan. De delicten die onder het puntenrijbewijs vallen zijn:
- Rijden terwijl u onder invloed van alcohol bent;
- Het veroorzaken van een verkeersongeval onder invloed van alcohol waarbij u schuld heeft;
- Wanneer u bij het tweede alcoholdelict weigert om mee te werken aan het alcoholonderzoek.
Pas wanneer u door de strafrechter bij het tweede alcoholdelict wordt veroordeeld, zal uw rijbewijs ongeldig verklaard worden. Dit betekent overigens niet dat de rechter dit ook daadwerkelijk op moet leggen. Hij zal hoogstens de ontzegging van uw rijbevoegdheid voor een bepaalde periode opleggen. Nadat deze uitspraak van de rechter onherroepelijk is, zal uw rijbewijs ongeldig verklaard worden.
Voor wie geldt het puntenrijbewijs?
Het puntenrijbewijs geldt voor iedere bestuurder en voor elke categorie motorrijtuigen in gelijke zin. Het doet er niet toe met welk voertuig de delicten zijn begaan, de regeling is namelijk ook van toepassing op bestuurders van bromfietsen. Dat betekent dat ook bestuurders van een bromfiets die twee keer onder invloed van alcohol deelnemen aan het verkeer hun rijbewijs kwijt kunnen raken.
Wanneer begint de termijn van 5 jaar te lopen?
De termijn van vijf jaar begint te lopen vanaf het moment waarop u onherroepelijk bent veroordeeld voor het eerste alcoholdelict. Indien u zich binnen deze vijf jaar nog een keer schuldig maakt aan een alcoholdelict, dan wordt uw rijbewijs dus van rechtswege ongeldig.
Hoe kan ik mijn rijbewijs weer terugkrijgen?
Indien uw rijbewijs ongeldig is verklaard omdat u in een periode van vijf jaar twee keer onherroepelijk bent veroordeeld voor het rijden onder invloed van alcohol, dan mag u pas weer een motorrijtuig besturen wanneer u opnieuw over een rijbewijs beschikt. Belangrijk is dat u dan kunt aantonen dat u over de rijvaardigheid en geschiktheid beschikt die vereist is voor het besturen van een motorrijtuig. Of u over de juiste rijvaardigheid beschikt moet blijken uit de opnieuw af te leggen theorie- en praktijkexamen. Daarnaast dient u een verklaring van geschiktheid aan te vragen om aan de rijgeschiktheid te voldoen. Wilt u uw rijbewijs weer terug, dan dient u de volgende stappen te volgen:
Stap 1: bij de RDW een echtheidsverklaring aanvragen.
Stap 2: bij het CBR een Eigen verklaring indienen, hierop vult u alle rijbewijs categorieën (bijvoorbeeld AM en B) in die u terug wilt zien op uw rijbewijs. Deze verklaring kunt u kopen bij een theorie-examencentrum van het CBR, (de meeste) gemeenten of online via Mijn CBR.
Stap 3: theorie-examen doen.
Stap 4: praktijkexamen doen.
Indien u voor het examen voor de ‘zwaarste’ categorie slaagt die op uw ongeldig verklaarde rijbewijs had staan, dan kunnen alle categorieën daaronder ook opnieuw verkregen worden. Overigens is het niet verplicht om examen te doen voor deze zwaarste categorie. U kunt bijvoorbeeld ook examen doen voor categorie B. Echter kunt u dan de categorieën C, D of E die u eventueel ook in bezit had niet terugvragen. Uiteindelijk is het de gemeente die het nieuwe rijbewijs afgeeft. Er wordt bepaald op welke categorieën u recht heeft aan de hand van het rijbewijsregister.
Andere gevolgen van recidive bij rijden onder invloed van alcohol binnen 5 jaar
Naast het ongeldig worden van uw rijbewijs, zijn er ook andere gevolgen. De belangrijkste gevolgen zijn:
- De kans is kleiner dat uw rijbewijs terug wordt gegeven bij een klaagschriftprocedure.
- U kunt een hogere straf krijgen in het strafrecht.
- Het CBR legt een onderzoek op naar uw rijgeschiktheid.
