Het is in Nederland verboden om met te veel alcohol op achter het stuur te kruipen. Uit meerdere onderzoeken is namelijk gebleken dat alcohol invloed heeft op de rijvaardigheid. Voor beginnend bestuurders gelden aparte regels, die ook nog eens strenger zijn. Maar wanneer ben je eigenlijk beginnend bestuurder? Wat zijn die aparte regels? Wanner is sprake van ‘te veel’ alcohol? En welke straffen worden er doorgaans opgelegd? In dit artikel zullen deze vragen stapsgewijs beantwoord worden.
De hoofdregel is dat je de eerste vijf jaar beginnend bestuurder bent, gerekend vanaf het moment waarop je jouw rijbewijs behaald hebt. Dit geldt voor personen die hun rijbewijs behaald hebben, toen ze zeventien, achttien of ouder waren. Als je op zestienjarige leeftijd je rijbewijs behaald hebt, dan ben je zeven jaar beginnend bestuurder. Er is een belangrijke uitzondering: wanneer je op zeventienjarige leeftijd rijbewijs AM behaald (beter bekend als bromfietsrijbewijs), ben je zeven jaar beginnend bestuurder. Tenzij je het autorijbewijs ook op zeventienjarige leeftijd behaald. In dat geval ben je niet zeven, maar vijf jaar beginnend bestuurder. Een beginnend bestuurder komt in bezit van een beginnersrijbewijs.
Strafpuntensysteem
Zoals gezegd gelden er voor beginnend bestuurders aparte regels. De belangrijkste is dat er gebruik wordt gemaakt van een strafpuntensysteem voor zware verkeersovertredingen. Dat komt op het volgende neer. Bij een zware verkeersovertreding waarvoor de politie je staande houdt krijg, je een punt. Als je twee punten hebt, moet je het rijbewijs inleveren. De politie neemt dan je rijbewijs in en maakt daar melding van bij het Centraal Bureau Rijvaardigheid (CBR). Het CBR gaat vervolgens je rijvaardigheid onderzoeken. Met als mogelijk gevolg het definitief kwijtraken van je rijbewijs. Je zal dan opnieuw rijexamen moeten doen.
Naast het puntensysteem gelden er voor beginnend bestuurders die te veel alcohol op hebben ook zwaardere straffen. Daar later meer over.
Alcohol promillage beginnend bestuurder
Allereerst is het goed om te weten wanneer sprake is van ‘te veel’ alcohol. Het maximaal promillage voor beginnend bestuurders is vastgesteld op 0,2‰. Dat komt voor mannen neer op ongeveer één glas alcoholhoudende drank. Voor vrouwen komt dat neer op een half glas alcoholhoudende drank. Naast geslacht, is het promillage ook afhankelijk van de tijd waarin gedronken wordt en het lichaamsgewicht. Voor ervaren bestuurders, oftewel niet-beginnend bestuurders, geldt dat ze niet meer mogen rijden vanaf 0,5‰. Dat komt neer op twee glazen alcoholhoudende drank voor mannen en één tot anderhalf glas voor vrouwen.
Straffen
Een straf voor beginnend bestuurders, opgelegd voor rijden onder invloed van alcohol, bestaat meestal uit verschillende delen. Het lichtste vergrijp wordt afgedaan met een geldboete, de middelzware vergrijpen worden afgedaan met een geldboete en een ontzegging van de rijbevoegdheid. De zwaarste vergrijpen worden bestraft met een geldboete, ontzegging van de rijbevoegdheid en een taakstraf. De hoogte van de straffen worden bepaald op basis van een richtlijn. Het volgende schema komt uit die richtlijn:
| D | AAG (Ugl) | BAG (‰) | Bedrag | OBM | TS |
| I | 95 – 350 | 0.22 – 0.80 | € 300,– | – | – |
| II | 351 – 435 | 0.81 – 1.00 | € 350,– | 6 mnd vw | – |
| III | 436 – 500 | 1.01 – 1.15 | € 450,– | 6 mnd vw | – |
| IV | 501 – 570 | 1.16 – 1.30 | € 550,– | 6 mnd vw | – |
| V | 571 – 650 | 1.31 – 1.50 | € 650,– | 6 mnd ov | – |
| VI | 651 – 715 | 1.51 – 1.65 | € 750,– | 6 mnd ov | – |
| VII | 716 – 785 | 1.66 – 1.80 | € 850,– | 7 mnd ov | – |
| VIII | 786 – 865 | 1.81 – 2.00 | € 950,– | 8 mnd ov | – |
| IX | 866 – 945 | 2.01 – 2.15 | € 1.000,– | 9 mnd ov | – |
| X | 946 – 1020 | 2.16 – 2.35 | € 1.100,– | 10 mnd ov | – |
| XI | 1021 – 1090 | 2.36 – 2.50 | – | 12 mnd ov | 60 uur |
| XII | 1091 – 1195 | 2.51 – 2.75 | – | 15 mnd ov | 70 uur |
| XIII | > 1195 | > 2.75 | – | 18 mnd ov | 80 uur |
Bron: Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht (LOVS)
Verduidelijking afkortingen: OBM komt neer op een ontzegging van de rijbevoegdheid, TS betekent taakstraf, vw staat voor voorwaardelijk.
Een voorwaardelijke straf gaat pas in, als er wederom een overtreding begaan is op basis waarvan de voorwaardelijk straf wordt omgezet naar een onvoorwaardelijke (ov) straf.
CBR
Naast een straf, kan het CBR ook nog een maatregel opleggen. Het CBR kan de LEMA (lichte educatieve maatregel alcohol en verkeer) of de EMA (educatieve maatregel alcohol en verkeer) opleggen. Voor de zwaardere gevallen zal het CBR een onderzoek instellen naar de rijgeschiktheid, daarbij komt ook nog een schorsing van de geldigheid van het rijbewijs.
De LEMA wordt opgelegd bij een promillage van 0,5 tot 0,8‰. Het is een verplichte cursus waarin de gevolgen van alcoholgebruik in het verkeer centraal staan. De kosten, ongeveer €680,-, dienen door de cursist betaald te worden. De EMA wordt opgelegd bij een promillage van 0,8 tot 1,3‰. Dit is een meer uitgebreide variant van de LEMA. Daardoor zijn de kosten voor de EMA ook hoger, namelijk: ongeveer €1075,-. Een onderzoek naar de rijgeschiktheid volgt wanneer een promillage van 1,3‰ of hoger is vastgesteld. Het onderzoek bestaat uit vier delen: bloedonderzoek, lichamelijk onderzoek, psychiatrisch onderzoek en een vraaggesprek. Uiteindelijk zal het CBR een uitslag verbinden aan het onderzoek.
